wizualna ocena kondycji starych drzew

Pomożemy opisać gatunki drzew i krzewów występujące na danym terenie, ocenimy ich stan i wiek. Napiszemy za Ciebie wniosek do gminy o wycięcie drzew. Przeprowadzimy pełną inwentaryzację zieleni pod kątem nowych inwestycji.

Typowanie do wycinki drzew kolidujących z inwestycją

W polskim prawie nie ma szczegółowych wytycznych dotyczących odległości sadzenia drzew od budynku. Takie dane powinny znajdować się w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego lub warunkach zabudowy. Natomiast rozporządzenia dot. instalacji gazowych można znaleźć w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 26 kwietnia 2013 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie.

Według literatury o architekturze krajobrazu autorstwa B. Fortuny-Antoszewicz, K. i  E. Gadomskich, wydawnictwa Hortpress, sugeruje się pozostawić następujące MINIMALNE odległości pomiędzy drzewami, krzewami, a różnymi elementami infrastruktury (r-promień korony dojrzałego drzewa):

Obiektdrzewa [m]krzewy [m]
wodociąg2
2
kanalizacja21,5
przewód gazowy22
siec cieplna22
sączek melioracyjny32
podziemny kabel energetyczny
lub telekomunikacyjny
2bez wpływu
napowietrzna linia energetyczna 220-750kVr + max. 7,5bez wpływu

napowietrzna linia energetyczna 30-220kV
r + max. 4bez wpływu
słup energetyczny5bez wpływu
zabudowa o wysokości powyżej 7m51,5
zabudowa o wysokości poniżej 7m41,5
ogrodzenia powyżej 2m41
stopy ścian oporowych, tarasów, stromych skarp10,5
krawędź ścieżek parkowych i ogrodowych0,80,4
krawężniki jezdniowe20,3
krawędź jezdni3bez wpływu
oś skrajnego toru kolejowego1515

Inwentaryzacja dendrologiczna pomaga w wytyczaniu drzew kolidujących z inwestycją. Usunięciu podlegają drzewa martwe, których żywotność jest lub może być osłabiona przez planowane lub istniejące inwestycje. Jeżeli drzewo znajduje się w miejscu planowanej inwestycji, a jego żywotność jest bardzo dobra, zaleca się przesadzenie tego drzewa*.

*art. 83d ust. 5 uop: warunkiem realizacji zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewów kolidujących z inwestycją wymagającą pozwolenia na budowę lub rozbiórkę będzie uzyskanie prawomocnego pozwolenia na realizację inwestycji, która koliduje z tymi drzewami lub krzewami. Przepisu nie stosuje się do inwestycji liniowych celu publicznego, ze względu na długotrwały i wieloetapowy proces budowy tego typu inwestycji.

Sposoby inwentaryzacji zieleni (narzędzia, dokumenty)

Inwentaryzacja zieleni lub inwentaryzacja dendrologiczna to dokument zawierający zestawienie informacji o drzewach i krzewach takie jak ich parametry oraz opis stanu wegetatywnego.
Inwentaryzacja wykonywana jest najczęściej w przypadku wycinki drzew zaplanowanej przez właściciela nieruchomości, ale również dla architektów, planistów oraz zarządów zieleni dla łatwiejszego zarządzania danymi terenami.
Aby przystąpić do pomiarów należy zaopatrzyć się w mapy, tabele, taśmę mierniczą, miarkę min. 10 m oraz wysokościomierz, przyda się również książka dendrologiczna.
W tabeli inwentaryzacyjnej powinny się znaleźć następujące parametry:

  • nazwa polską i łacińską;
  • obwód na wys. 5 cm (w przypadku działań komercyjnych na działce – za wycinkę drzew należy uiścić opłatę, wraz ze zmianą przepisów’ to właśnie obwód na wys. 5 cm klasyfikuje czy inwestor musi zapłacić za wycinkę);
  • obwód na wys. 130 cm;
  • orientacyjna wysokość;
  • przybliżona średnica korony;
  • opis;
  • stan sanitarny.

Inwentaryzacje prowadzone w parkach i innych miejscach publicznych uwzględniają dodatkowo ekspertyzy dendrologiczne dla wybranych drzew.

Jak wygląda ekspertyza dendrologiczna?

Ekspertyza dendrologiczna to aktualna ocena zdrowotności tego drzewa. Może być ona przeprowadzona wizualnie lub za pomocą specjalnego sprzętu.
Dzięki ekspertyzie można podjąć odpowiednie kroki pielęgnacyjne dla wybitnych drzew lub drzew zagrażających bezpieczeństwu gł. na terenach zurbanizowanych. Ekspertyzy również przeprowadzane są w celu uzyskania zezwolenia na ewentualną wycinkę.
Ocena stanu żywotności drzewa pozwoli podjąć odpowiednie zabiegi pielęgnacyjne oraz ewentualne wzmocnienie statyki okazu, a w ostateczności – decyzję o wycince drzewa.
Badanie zawiera dokumentację fotograficzną oraz opis stanu zdrowia wybranego drzewa takie jak posusz, wykształcenie konarów i ukształtowanie korony drzewa, statyka całego drzewa, ewentualne choroby.
Szczegółowy opis można sporządzić za pomocą wizualnej oceny drzewa, tzw. metody VTA, która pozwala na właściwą ocenę statyki. W wypadku wątpliwości dodatkowo stosuje się badanie drewna przy zastosowaniu specjalistycznych urządzeń. Są to badania instrumentalne wykonywane np. rezystografem czy tomografem dźwiękowym. Pozwalają one na ocenę stopnia rozwinięcia niewidocznych w pniu wad, takich jak występowanie osłabionego przez działanie grzybów drewna lub obecność wewnętrznych dziupli, czyli tych cech, które mają wpływ na statykę drzew.
Dodatkowym sposobem na ocenę statyki drzewa jest metoda elasto-inclino, która bezinwazyjnie pozwala ocenić wytrzymałość pnia na siłę wiatru.

Wizualna ocena drzewa – VTA (ang. Visual Tree Assesment)  

ocena stanu zdrowia drzewa

Jak wcześniej wspomniano, metoda VTA (Visual Tree Assesment) to sposób oceny statyki drzewa. Może być używana jako narzędzie unikania szkód materialnych wyrządzanych przez drzewa, lub jako narzędzie pozwalające na gospodarowanie drzewostanem i umożliwiające długoterminowe planowanie pielęgnacji terenów miejskich.
VTA zawiera ocenę widocznych symptomów mających wpływ na utratę lub osłabienie stabilności drzewa.
Ocenie podlegają:

  • Podstawa pnia: wystające korzenie, rany na korzeniach, uszkodzenia wgłębne u podstawy pnia, odkształcenia;
  • Pień: pochylenie pnia, uszkodzenia wgłębne i powierzchniowe, dziuple;
  • Korona: posusz gałęzi, uszkodzenia, złamania, asymetria korony, rozwidlenia, które zagrażają rozłamaniu;
  • Patogeny: szkodniki, próchnica, grzyby, pasożyty.

Każda z poszczególnych cech oceniana jest według 3 stopni.
Przykładowo: posusz drzewa obejmuje od 5-30 % – przypisuje się stopień I lub *.
Konary tworzą jednostronną asymetrię, przypisuje się stopień III lub ***.
Na sam koniec według poszczególnych cech oraz predyspozycji gatunku drzewa, ustala się stopień zagrożenia: niski, średni, wysoki.
Średnie zagrożenie automatycznie przypisuje się drzewom o bardzo dobrej żywotności, znajdującym się przy ścieżkach oraz ulicach, często uczęszczanych.

Przykładowym miastem, które szczegółowo zinwentaryzowało zieleń miejską (jeszcze nie w całości) jest Kraków. Może Warszawa też powinna zaktualizować swoje dane? Przed Zarządem Zieleni sporo pracy!