Nawierzchnie na placach zabaw i siłowniach plenerowych
![](https://gardenrangers.pl/wp-content/uploads/2019/11/Untitled-1-1024x300.jpg)
Według przepisów Unii Europejskiej, oprócz zabawek i sprzętów, które spełniają odpowiednie normy bezpieczeństwa, nawierzchnie na wskazanych obiektach również muszą posiadać odpowiednie certyfikaty (normy PN-EN 1176 i PN-EN 1177). Tutaj wytyczną jest tzw. kryterium HIC (Head Injury Criterion), czyli maksymalna wysokość upadku, przy której uderzenie głową o podłoże nie jest groźne dla zdrowia użytkownika.
Same urządzenia posiadają parametry wysokości swobodnego upadku (WSU) i na ich podstawie, projektując plac zabaw, czy strefę ćwiczeń, można wyznaczyć strefę bezpieczeństwa dla danego urządzenia, czyli zasięg nawierzchni o odpowiednim parametrze HIC wokół elementu. Przykładowo dla urządzenie do 1,5 m wysokości strefa bezpieczeństwa powinna sięgać 1,5 m. W przypadku karuzeli strefa powinna wynosić 2 m licząc od krawędzi urządzenia.
Sama wartość WSU to nie wysokość całego urządzenia, a maksymalna wysokość z jakiej może dziecko spaść, np. górny podest.
Bezpiecznymi nawierzchniami mogą być trawniki, piasek, kora, wióry oraz coraz częściej – nawierzchnie syntetyczne.
Oczywiście na placach zabaw, siłowniach plenerowych nie można stosować materiałów twardych, tj. cegła, kostka brukowa, płyty chodnikowe itp.
1. Elastyczne nawierzchnie syntetyczne
Producenci sztucznych nawierzchni prześcigają się w pomysłach i produktach.
Wszystkie nawierzchnie bazują na podstawowych materiałach, czyli granulaty SBR, EPDM, syntetyczny kauczuk i kleje poliuretanowe. W zależności od wartości HIC urządzenia, należy stosować nawierzchnie o odpowiedniej grubości, od 25 mm dla wysokości 1 m do 90 mm dla wysokości 2,2 m.
Oprócz właściwych parametrów, nawierzchnie te są wodoprzepuszczalne, antypoślizgowe, odporne na wahania temperatur. Wystarczy je umyć wodą pod ciśnieniem, a możliwość zastosowania różnych kolorów i ciekawej frakcji dodatkowo pobudza wyobraźnię u dzieci.
Na rynku można znaleźć gotowe płyty EPDM i SBR, które układa się na utwardzonej powierzchni i łączy między sobą kołkami. Jak już wcześniej wspomnieliśmy, płyty produkowane są w różnych wariantach grubości, aby zapewnić odpowiednią amortyzację przy różnych urządzeniach.
![](https://gardenrangers.pl/wp-content/uploads/2019/11/playtime2.jpg)
Oprócz płyt, dla urozmaicenia otoczenia można wprowadzić kolorową, gumową kostkę brukową. Wykonana jest z tego samego materiału co płyty, o tych samych właściwościach i dobrze skomponuje się jako odrębne przejścia lub obręby wokół placów.
Kolejnym materiałem jest elastyczna nawierzchnia wylewna (nawierzchnia poliuretanowa), która tworzy jednorodne nawierzchnie i łatwo można dzięki temu wykonać różnego rodzaju kolorowe wzory. Nawierzchnia tego typu składa się z granulatów SBR, EPDM i klejów poliuretanowych. Ma takie same właściwości jak wcześniej wspomniane płyty. Grubość wylewki można regulować na miejscu, według wartości HIC. Podbudowę pod materiał może stanowić kruszywo lub nieprzepuszczalne nawierzchnie z betonu lub asfaltu.
Wzory tworzone z nawierzchni wylewnej (fot. polidekor.pl)
2. Sztuczna trawa
Gotowa mata do przestrzeni, w których chcemy uzyskać naturalny wygląd otoczenia. Dostępne są maty o różnych grubościach w zależności od wartości HIC, która może wynosić nawet 3 m.
Podkład stanowi pianka polipropylenowa o różnej grubości, dopiero na nią nakłada się geowłókninę i sztuczną trawę. To rozwiązanie łatwe w montażu, materiał jest trwały i wodoprzepuszczalny. Sprawdzi się w każdej przestrzeni parków, przyleśnych atrakcji itp.
![](https://gardenrangers.pl/wp-content/uploads/2019/11/larslaj.jpg)
3. Trawa naturalna
Najtańszy materiał jako nawierzchnia na placach zabaw i miejsca do ćwiczeń. Ale czy, aby na pewno bezpieczne?
Tego typu nawierzchnia jest odpowiednia do 1 m krytycznej wysokości upadku. Intensywne wydeptywanie trawy może narazić użytkowników na potknięcia i ślizganie. Poza tym, o trawę trzeba odpowiednio i regularnie dbać, a w większości przypadków nie ma na to funduszy ani chętnych.
4. Piasek
Według przepisów wielkość ziarna powinna wynosić od 0,2 do 2 mm, bez cząstek pyłowych i iłowych. Grubość warstwy materiału zależy od krytycznej wysokości upadku. Minimalna grubość to 20 cm, a bezpieczna grubość piasku to 30 cm przy KWU do 3 m.
Minusem piaskowych podłoży jest to, że ciężko z nich usunąć zabrudzenia. Dodatkowo według ustawy, piasek należy wymieniać „co najmniej przed oraz w trakcie sezonu letniego, a także każdorazowo po stwierdzeniu w nim obecności widocznych zanieczyszczeń”. Piasek także łatwo się roznosi poza obręd zabaw i co jakiś czas trzeba go uzupełniać.
![](https://gardenrangers.pl/wp-content/uploads/2019/11/playtime1.jpg)
Pozytywnym aspektem jest to, że każde dziecko uwielbia zabawy z piaskiem i można na nim rysować różne wzory. Piasek to także bardzo tani materiał.
5. Kora, drewniane zrębki i wióry
Rzadko stosowany materiał ekologiczny na terenach do zabaw lub ćwiczeń.
Jest łatwo dostępny i tani, przy okazji stanowi dobrą amortyzację przy upadku. Grubość warstwy to minimum 20 cm, przy KWU nie większej niż 2 m, natomiast dla KWU do 3 m warstwa kory powinna wynosić 30 cm. Materiał nie roznosi się i nie rozsypuje, tak jak piasek.
Zrębki dostępne są w różnych kolorach, co jest dodatkowym atutem estetycznym. Niektórzy producenci zapewniają, że materiału nie trzeba wymieniać co roku, ale to zależy od osób gospodarujących danym terenem. Naturalne wióry i kora będą się szybciej rozkładać niż farbowane zrębki. Dodatkowo tego typu nawierzchnie mogą wolno schnąć po deszczu.
![](https://gardenrangers.pl/wp-content/uploads/2019/11/playtime.jpg)
Przed przystąpieniem do wyboru nawierzchni na placach zabaw, czy innych miejscach rekreacji należy przeanalizować jakiego rodzaju sprzęty będą montowane oraz ich wartości KWU. Dodatkowo uwzględnijmy indywidualne czynniki każdego terenu.