Rodzaje ścieżek w ogrodzie
Jakie nawierzchnie stosować w ogrodach?
Przy projektowaniu ogrodów należy trzymać się pewnych ustaleń, aby ogród był spójny tematycznie oraz współgrał z otoczeniem. Projekt ma tworzyć całość, a jego łącznikami są zazwyczaj ścieżki, trawniki, płynne rabaty i murki. To ścieżki wyznaczają główne kierunki i granice w ogrodzie. W zależności od stylu ogrodu możemy odpowiednio dobrać materiał na dróżki.
Płyty betonowe, żwiry, geometryczne linie będą pasowały do nowoczesnych założeń, a w ogrodach naturalistycznych sprawdzi się drewno, materiał naturalny i miękkie linie. Uwzględnijmy także elewację budynku, aby ogród współgrał z domem.
Ale nie tylko charakter ogrodu powinien być główną wytyczną. Należy także zwrócić uwagę na sposób w jaki będzie użytkowany dany trakt, tak, aby był funkcjonalny, trwały, mrozoodporny, antypoślizgowy i jednocześnie estetyczny.
Obecnie na rynku mamy do dyspozycji wiele różnych materiałów, nie zawsze musi to być kostka betonowa. Jednak w zależności od rodzaju ścieżki należy uwzględnić jeszcze potrzebę jej odpowiedniej pielęgnacji, np. odchwaszczanie przy dróżce ziemnej lub żwirowej.
Komunikacja musi być przemyślana, należy wcześniej zaplanować, które części ogrodu mają być powiązane, aby przemieszczanie odbywało się sprawnie. Inną funkcję będzie pełnić część wejściowa, inną część ogrodu w głębi posesji. Główne przejścia powinny mieć 120-150 cm szerokości. Ścieżki mniej formalne, prowadzące między rabatami wystarczą, że będą szerokie na 80 cm. Labiryntowe ścieżki dla zabaw dzieciaków mogą mieć jedynie 50 cm szerokości.
Front działki musi być reprezentacyjny, ale jednocześnie wygodny do szybkiego poruszania się między podjazdem, ścieżką prowadzącą do domu, czy dojściem do kosza na śmieci. Materiał powinien uwzględniać rodzaj użytkowania i częstotliwość użytkowania (grubsza kostka na podjeździe, niż na trakcie dla pieszych), dodatkowo materiał nie może być śliski po deszczu i nie powinien brudzić użytkowników. Takie place przed domem nie muszą być nudne, wystarczy zadziałać fakturą materiału i kolorem, aby rozróżnić funkcje nawierzchni.
Część ogrodu właściwego to zazwyczaj cichy zakątek. To tutaj przewiduje się część do wypoczynku, rekreacji lub grillowania. Ścieżki powinny być dyskretne, tak, aby wtapiały się trawnik i rabaty. Przemyśleć także należy połączenie punktów w ogrodzie, takich jak boisko, kompostownik lub kącik na podwieczorek.
Jeśli ścieżka graniczy z trawnikiem, dobrze jest ułożyć nawierzchnię na jego poziomie, co ułatwi koszenie. Jeśli dróżka prowadzi między rabatami, należy ją podnieść wyżej, żeby woda i wiatr nie wypłukiwały ziemi lub kory na nawierzchnię.
Ważne też jest połączenie części frontowej z tylnym ogrodem. Dobrym rozwiązaniem może być zaprojektowanie przejścia blisko elewacji, tak, żeby suchą stopą można było przemieszczać się o każdej porze roku.
Jakie materiały można dobrać do projektu nawierzchni?
Jak już wcześniej wspomnieliśmy, na podjeździe należy zastosować materiał odporny na uszkodzenia mechaniczne i obciążenia. Sprawdzą się tutaj kostki kamienne, płyty i klinkier drogowy grubości 6 do 8 cm, ułożone na odpowiedniej podbudowie z kruszywa i piasku. Urozmaiceniem mogą być gumowe kraty przerostowe lub betonowe płyty ażurowe, wypełnione trawą lub żwirem.
Betonowe i kamienne elementy są dostępne w różnych kształtach, wielkościach i kolorach co pozwoli dobrać odpowiednią aranżację do stylu ogrodu. Beton można fakturować i barwić, tak żeby przypominał materiały naturalne np. deski, podkłady kolejowe lub płyty kamienne.
Tak jak beton wprowadza surowy klimat, tak kamień pasuje do każdej aranżacji. Zwłaszcza, że można go łączyć z innymi materiałami. Bez problemu wybierze się właściwy kolor, wielkość, kształt płyt, kostek itp.
Popularnym kamieniem jest granit, wytrzymały na uszkodzenia. Dostępny jest także bazalt, porfir i sjenit o podobnych właściwościach jak granit. Mniej wytrzymały jest piaskowiec, szybko się brudzi, ale można go zaimpregnować.
Nieregularne płyty z każdego kamienia będą się pięknie prezentować między rabatami, zwłaszcza jeśli posadzimy w przerwach niskie rośliny np. macierzankę, rozchodnik w miejscu słonecznym, a mech lub karmnik ościsty w cieniu.
Kolejnym trwałym materiałem jest kostka klinkierowa. Jest mrozoodporna, nie brudzi się, nie płowieje. Idealnie nada się do ogrodów w stylu romantycznym, zwłaszcza, jeśli jest ręcznie formowana lub specjalnie postarzana. Kostka klinkierowa występuje w dwóch rodzajach: jako kostka elewacyjna i brukowa, także w tym wypadku można utrzymać jednolity kolor w otoczeniu. Ułożona w jodełkę na podjeździe stworzy idealne tło.
W głównym ogrodzie nie musimy już stosować tak wytrzymałych materiałów, chyba, że ścieżki będą intensywnie użytkowane.
Jeśli chcemy zastosować nawierzchnie betonowe lub kamienne, grubość materiału może wynieść 4 cm. Tutaj wystarczy dobrze ubita podsypka z piasku.
Pomiędzy kolorowymi rabatami dobrze skomponują się trakty ziemne, porośnięte trawą. Wymagają one jednak regularnej pielęgnacji, zwłaszcza, kiedy są intensywnie użytkowane. Należy więc pamiętać o koszeniu, odchwaszczaniu, nawożeniu oraz raz przed sezonem o aeracji/ wertykulacji.
Kiedy ścieżka ziemna przebiega obok miejsca częściej używanego, np. skrzyżowanie z głównym przejściem w ogrodzie, można ją dodatkowo utwardzić. Żeby zachowała swój naturalny charakter, można użyć żwiru, piasku, drewnianych elementów jak bale/ podkłady, kostkę drewnianą, czy plastry cięte. Tak jak w przypadku nawierzchni betonowej lub kamiennej, drewno układa się na podsypce piaskowej.
Przy stosowaniu drewna, trzeba zwrócić uwagę, że będzie śliskie po deszczu!
Wadą ścieżek z drewna jest ich mniejsza trwałość niż z kamienia, czy betonu, ale idealnie nadadzą otoczeniu wiejskiego, naturalnego charakteru.
Drewno oczywiście można zaimpregnować, a podsypka z kruszywa równocześnie będzie służyć jako drenaż. Dobrze jest także ułożyć ścieżki z drewna w słonecznym miejscu, aby woda szybciej parowała. Zanieczyszczenia można usuwać wodą pod ciśnieniem lub zeszlifować cienką warstwę za pomocą papieru ściernego.
Części z drewna nie należy układać ściśle obok siebie, ponieważ drewno cały czas „pracuje”.
Najtrwalsze jest drewno dębowe, nie trzeba go nawet impregnować. Natomiast materiał sosnowy lub świerkowy szybko niszczeje.
Stosowanie żwiru w ogrodzie jest dość powszechne. To materiał tani i szybki do rozłożenia. Co jakiś czas trzeba dosypać kruszcu, ponieważ może się rozsypywać. Ścieżki ze żwiru nadają lekkości, tworzą ładne i delikatne tło dla roślin. Zanieczyszczenia najlepiej usuwać za pomocą dmuchawy lub miękkiej miotły.
Na nawierzchnie użytkowe najlepiej zastosować żwir o ostrych krawędziach, tak aby się zaklinował i nie przemieszczał pod obciążeniem stóp. Żwir rzeczny się tutaj nie przyda, ponieważ materiał ma zaokrąglone krawędzie i będzie niestabilny.
Przygotowanie takiej ścieżki wymaga wyłożenia traktu geowłókniną, dodatkowo brzegi można zabezpieczyć obrzeżem typu ekobord. Jeśli grunt jest słabo przepuszczalny pod żwir należy zastosować kruszywo jako drenaż.
Na ścieżki nie powinno używać się żwiru z wapienia lub dolomitu, ponieważ jest to miękki materiał.
Żwirem uzupełnia się także przestrzenie między innymi materiałami i w tym przypadku, kruszywo może mieć różną strukturę i wielkość, ponieważ nie będzie głównym materiałem nośnym.
Plusem luźnych i ziemnych nawierzchni jest ich dobra przepuszczalność wody.